دستگاه نوروفیدبک
اين دستگاه ميتواند هريك از امواج را اندازهگيري كرده و كم و زياد شدنش را در قالب بازي يا فيلم انعکاس مي دهد. مغز با آگاهي از وضعيت مختلف امواج مغزي، در واقع از وضعيت عملكرد خودش آگاه ميشود و وقتي سعي ميكند تا هر موج را به اندازه مطلوب برساند در واقع سعي در اصلاح عملكرد خودش كرده است. كمكم مغز اين كار را كاملاً فراگرفته و خودتنظيمي را ميآموزد. يعني ميتواند بدون كمك دستگاه، خودش را تنظيم كند. نوروفيدبک روشي ايمن و بدون درد است كه در طي آن حسگرهايي كه الكترود ناميده ميشوند، به سر بيمار متصل ميگردد. در نوروفيدبك، براساس پروتكلهاي مشخص، بازخوردهاي مناسب در جهت رفع نابهنجاري امواج مغزي به بيمار ارائه ميشود. اطلاعات دريافتي توسط دو مانيتور جداگانه در اختيار بيمار و درمانگر قرار ميگيرند. در اين حالت هم بيمار و هم درمانگر قادر خواهند بود امواج مغزي بيمار را مشاهده كنند. در نتيجه فرايندهاي ناهشيار و غير ارادي (فعاليت امواج مغزي)، براي بيمار كاملاً محسوس ميگردد (از طريق مشاهده آنها در كامپيوتر) و بيمار با كمك درمانگر و ارائه محركهاي ديداري-شنيداري قادر خواهد بود امواج نابنهجار را دستكاري كرده و در طي جلسات درمان آنها را به حالت بهنجار تبديل كند. در رايجترين روش مورد استفاده براي نوروفيدبك، بيمار در مانيتور خود يك بازي ويديوئي انجام ميدهد. البته بر خلاف بازيهاي رايج بيمار نبايد از دست خود استفاده كند بلكه اين كار را از طريق الگوي امواج مغزي خود انجام ميدهد.
نوروفیدبک
نوروفيدبك نوعي بيوفيدبك است كه در آن از امواج مغزي به عنوان بازخورد استفاده ميشود. بيوفيدبك يا پسخوراند زيستي با بكارگيري مفاهيمي از علوم مختلف در دهه 1950 مورد استفاده قرار گرفته و به تدريج رواج يافت و نهايتاً در 1969 به اين نام شناخته شد. ايدههاي متعددي از علوم مختلف منجمله يافتههاي مطالعاتي كه در زمينه شرطيسازي دستگاه عصبي خودكار مركزي، سايكوفيزيولوژي، رفتار درماني، راهبردهاي كنترل استرس، مهندسي پزشكي و سايبرنتيك انجام يافته به پرورش مدل كاربردي بيوفيدبك و شكلگيري آن به شكل امروزي كمك كرده است. اما اصليترين حوزه تعريفكننده بيوفيدبك علم سايبرنتيك ميباشد كه به طور مستقيم به تعريف پردازش اطلاعات و ارائة فيدبك در سيستمهاي گوناگون ميپردازد. طبق يكي از اصول پايه سايبرنتيك، فرد نميتواند متغيري را كنترل نمايد مگر اطلاعات لازم از آن متغير را دريافت نمايد. اين اطلاعات را فيدبك مينامند. اصل ديگري نيز بيان ميدارد كه وجود بيوفيدبك يادگيري را ممكن ميسازد. در بيوفيدبك كاربردي هدف اصلي بالابردن آگاهي شخص نسبت به آنچه در بدن و حتي مغزش به وقوع ميپيوندد و افزايش قدرت كنترل بر آن است. با ارائه اين تكنيك افراد فيدبكهاي واضح و مستقيمي را از سيستم فيزيولوژيشان دريافت ميدارند كه به آنها در كنترل عملكرد اين سيستم كمك مينمايد. نوروفيدبك به عنوان شكلي از بيوفيدبك است. نوروفيدبك مانند آيينهاي، كم و كاستيهاي مغز را به خود نشان ميدهد.
بیوفیدبک چیست ؟
فعاليتهاي خودکاري در بدن ما جريان دارد دارد که از حوزه آگاهي ما بدور است. براي مثال ما به اينکه چگونه نفس بکشيم يا ضربان قلبمان چگونه باشد فکر نميکنيم بلکه اين امر بطور طبيعي و خودکار صورت ميگيرد. بيوفيدبک روشي است براي اينکه ياد بگيريم چگونه فعاليتهايي که بدن ما بطور طبيعي و خودکار انجام ميدهد مثل ضربان قلب، تنش ماهيچهاي ، الگوي تنفس و دماي پوست را کنترل کنيم.در حقيقت با بيوفيدبک ميآموزيم بطور ارادي فعاليت هاي بدنيمان را بوسيله فيدبکي از فرايندهاي فيزيولوژيکي تغيير دهيم. بيوفيدبک ابزاري براي کنترل فرايندهاي بدني به منظور افزايش آرميدگي کاهش درد و افزايش سطح سلامت مي باشد. بيوفيدبک فرايند خودتنظيمي است. ما از طريق فرايند هاي شرطي سازي، اصلاح رفتار و مکانيزم هاي سازگاري به خود تنظيمي اين فعاليتهاي بدني ميپردازيم. با استفاده از اين تکنيک هاي خود تنظيمي فرد ميتواند ياد بگيرد تا پاسخ هاي خاص بدن مانند رهايي از تنش ماهيچه اي ، کاهش فشار خون و سردرد را تغيير دهد. بيوفيدبک، کارکردي را هدف قرار مي دهد (گرم کردن دست در بيوفيدبک حرارتي و تنش عضلاني در برق نگاري ماهيچه اي) و فيدبک مداومي (تصويري و شنيداري) را در خصوص آن کارکرد به بيمار ارائه مي دهد. با اين فيدبک هاي مداوم که بوسيله کامپيوتر و از طريق آزمايش و خطا فراهم مي شوند بيماران ياد مي گيرند کارکردهاي موردنظر را کنترل کنند. پس از مدتي بيمار بدون استفاده از اين فيدبک ها قادر به کنترل اين کارکردها خواهند بود.
کدام اختلالات روانی با نوروفیدبک قابل درمان است؟
درمانگران با استناد به مقالاتی که از سوی پژوهشگران در این حوزه ارائه شده است توضیح می دهد که نوروفیدبک باید صرفاً برای برخی اختلالات روانی خفیف مورد استفاده قرار گیرد و در عین حال تأثیر این درمان در مقایسه با درمان های استاندارد دارویی هنوز مشخص نیست و استفاده از آن در درمان افسردگی شدید یا اعتیاد شدید مردود است. همچنین با یکی دو بار به کار بردن نوروفیدبک در دوره امتحانات، نمی توان تمرکز را افزایش داد و ادعای بعضی مراکز درباره توانمند کردن یک شبه دانش آموزان برای حفظ کردن درس ها دروغ است اما با گذراندن جلسات مداوم درمان، می شود تمرکز را تا حد معینی بیشتر کرد که به این ترتیب، توانایی حفظ کردن هم در فرد افزایش پیدا می کند. صرع، اختلال کاهش توجه (بیش فعالی)، بیماری های اضطرابی همچون وسواس، افسردگی در سطح خفیف، اختلالات یادگیری مانند اختلال در خواندن و نوشتن، از جمله مواردی است که در مقالات پژوهشی به درمان آنها با نوروفیدبک اشاره شده است و همچنین در برخی مقالات گفته شده که می توان با این روش درمانی، کارکرد مراجع را برای افزایش مهارت هایی همچون نواختن آلات موسیقی، تغییر داد.
نوروفیدبک چگونه اثر می کند؟
طی سالها تحقیق وتجربه دانشمندان دریافته اند هرکاری مربوط به یک قسمت خاص از مغز است. مثلاً موقعی که احتیاج به فکر کردن داریم قسمت خاصی از مغز مشغول به کار می شود و اگر این قسمت از مغز خوب کار کند امواج خاصی ایجاد می کند. در نوروفیدبک به ما آموزش داده می شود که این امواج مغزی را تقویت کنیم تا بهتر فکر کنیم. این روش درمانی با سایر روشهای درمانی حاضر کاملا متفاوت است ، و بیمار در نقش محصل و دانشجو ، پزشک در نقش معلم و دستگاه نوروفیدبک در نقش ابزار آموزشی و مطب یا کلینیک در نقش کلاس آموزشی است . بیمار در طی جلسات این کلاس های آموزشی یاد می گیرد که چگونه خودش با اصلاح امواج مغز خود بر بیماری اش غلبه کند و تا آخر عمر و بدون مصرف دارو زندگی سالمی داشته باشد. حتما از خود می پرسید که چگونه این کار امکان پذیر است ، مگر می شود که انسان خودش یاد بگیرد بر بیماری اش مسلط شود ؟
دستگاه نوروفیدبک چگونه کار می کند؟
دستگاه نوروفیدبک امواج مغز را به کامپیوتر می برد و آن را تجزیه وتحلیل می کند. روی مانیتور کامپیوتر می توانیم امواج مغزی را ببینیم. نوروتراپ (یاکسی که مسئولِ دستگاه نوروفیدبک است) دستگاه را طوری برنامه ریزی می کند که ما بتوانیم امواج مفید مغزمان را برای حرکت دادن تصاویر روی صفحه تلویزیون به کار گیریم. بنابراین ما صفحه کامپیوتر را می بینیم و با به کار گرفتن امواج مفیدِ مغزمان تصاویر آن را تغییر می دهیم. مثلاً یک قایق را حرکت می دهیم. به تدریج ما یاد می گیریم چگونه این کار را سریعتر و مداومتر انجام دهیم. در حقیقت یادگرفته ایم چگونه امواج مفید را در آن قسمت از مغزمان ایجاد کنیم.
دستگاه نوروفیدبک چه شکلی است؟
نوروفیدبک یک کامپیوتر دارد. دو یا سه رشته سیم با چسب مخصوص روی سر ما گذاشته می شود.ما به صفحه کامپیوتر(مانیتور) نگاه می کنیم و در هر جلسه چندبازی کامپیوتری انجام می دهیم. البته نه با دست بلکه با نگاه کردن به صفحه کامپیوتر یا شنیدن صدای آن. بتدریج یاد می گیریم چگونه امواج مفید مغزی را ایجاد کنیم. نوروفیدبک، واکنش های فیزیولوژیک نهفته درمغز انسان و امواج مغزی که هر لحظه بر وضعیت رفتاری و عملکردی ما اثر گذارند را ثبت می کند و بعد آن چه که در همان لحظه در مغز انسان در حال اتفاق افتادن است را کاملا دقیق، روشن و واضح روی صفحه ی نمایشگر به تصویر می کشد. نوروفیدبک به انسان کمك می کند تا از وضعیت امواج مغزی خود، از نحوه ی عملکرد واکنش های زیست شناختی غیرارادی مغز خود در لحظه، آگاهی و شناخت دقیق و فوری کسب کند. این افزایش آگاهی و شناخت به فرد کمک می کند تا بتواند در جهت رفع اشکالات و ناهنجاری های موجود در امواج مغزی خود اقدام کند. افزایش آگاهی نسبت به وضعیت امواج مغزی با عث می شود فرد بتواند کنترل بیشتری بر این امواج داشته باشد. نورووفیدبک روشی است برای اینکه یاد بگیریم چگونه امواج مغزی و فعالیت هایی که در مغز ما به طور طبیعی و خودکار انجام می شود را کنترل کنیم. در حقیقت با نوروفیدبک می آموزیم به طور ارادی امواج مغزی خود را با استفاده از بازخوردی که از دستگاه دریافت می کنیم تغییر بدهیم. نوروفیدبک ابزاری است برای کنترل، تغییر و اصلاح امواج مغزی در جهت رسیدن به کاهش علائم بیماری و افزایش سطح سلامت جسمانی و روانی.
روش انجام نوروفیدبک چگونه است؟
در این روش شما در مقابل یک مانیتور می نشینید و الکترودی که روی سر شما قرار دارد امواج مغزی شما را دریافت و به کامپیوتر هدایت می کند .حالا شما با دیدن امواج مغزی خود روی صفحه مانیتور می توانید به تنظیم و کنترل آنها بپردازید و در تمام این مراحل درمانگر در کنار شما نشسته و به شما یاد می دهد که چگونه می توانید این کار را انجام دهید. در واقع نوروفیدبک شما را قادر به دیدن دنیای درون مغزتان می کند ، به عنوان مثال در صفحه مانیتور شما یک شکل شبیه سازی شده امواج مغزی را به شکل یک بازی می بینید و با نگاه کردن به صفحه مانیتور و بدون استفاده از دست شروع به بازی می کنید. دستگاه الگوهای امواج مغزی شما را پردازش می کند و در صورتیکه این الگوها مناسب باشد شما در بازی به جلو خواهید رفت و در غیر اینصورت شکست می خورید ،به این ترتیب شما یادمیگیرید که مثلا در شرایط اضطراب چگونه می توانید مغز خود را طوری تنظیم کنید که آرامش جایگزین اضطراب شود.
سیستم استفاده و نحوه انجام نوروفیدبک چگونه است ؟
درست است که باور کردنش مشکل است ولی این روش درمانی یکی از روشهای درمانی ثابت شده در مجامع معتبر علمی دنیا می باشد که شمار زیادی از بیماری ها بدین ترتیب تحت درمان قرار می گیرد. مغز انسان از میلیونها سلول عصبی که ارتباطات تنگاتنگی با یکدیگر دارند تشکیل شده که با همدیگر تبادل الکتریکی و شیمیایی دارند ، علم نوروفیدبک بر اساس تغییرات الکتریکی مغز پایه گذاری شده ، بدین ترتیب که تبادلات الکتریکی بین سلولها ایجاد میدانهای الکتریکی می کند که توسط دستگاه الکتروآنسفالوگرافی ثبت می شود . در بعضی از بیماریهای مربوط به سیستم عصبی بصورت موضعی و در یک ناحیه بخصوصی از قشر مغز فعالیت الکتریکی مغز تغییر پیدا می کند که ممکن است کم یا زیاد شود برای مثال در بچه هایی که دچار بیش فعالی و یا ADHD هستند در نواحی فرونتال مغز امواج بتا با فرکانس بالای 14 هرتز کمتر شده و در عوض امواج آهسته تتا با فرکانس 4-8 هرتز بیشتر می شود. با روش درمانی نوروفیدبک بیمار یاد می گیرد که چگونه فعالیت الکتریکی ناحیه ای از مغز که دچار اختلال شده اصلاح کند و آن را به حالت طبیعی در آورد و چون چگونگی کار را طی چند جلسه یاد می گیرد ، هرگز آن را فراموش نخواهد کرد و در مقایسه با درمان داروئی بهبودی برای مدت خیلی طولانی تری ادامه خواهد داشت و شاید بیمار تا آخر عمر از بیماری درمان شده توسط نوروفیدبک رهایی یابد . روش نوروفیدبک توسط اداره غذا و داروی آمریکا ( معتبرترین سازمان جهانی پزشکی) جهت درمان اضطراب ، استرس، افسردگی، بیش فعالی کم توجهی، سردرد (میگرن) ، دردهای مزمن،اختلالات خواب،سوء مصرف مواد،وسواس،صرع (تشنج) و بازتوانی سکته مغزی مورد تایید قرار گرفته است. عوارض جانبی این روش چیست؟ نوروفیدبک عوارض جانبی دارو درمانی را ندارد و اثرات درمانی پایدارتری نیز دارد،فعالیت های کل مغز را کنترل می کند و بهبودی پایدار بیماری را شامل می شود.
چرا به نوروفیدبک دوپینگ اخلاقی می گویند؟
دلیلش این است که در حال حاضر بسیاری از ورزشکاران در کشورهای پیشرفته و همچنین بسیاری از سازمان های معتبر جهانی از جمله ناسا (سازمان علوم فضایی آمریکا) جهت ارتقا مهارت های ذهنی و شناختی و بهینه سازی تصمیم گیری ،افزایش خلاقیت،تقویت حافظه و افزایش هماهنگی جسم و ذهن از این روش استفاده می کنند. به عنوان مثال تیم ملی ایتالیا ،تیم آث میلان ،بسیاری از برندگان طلای المپیک مثل ماری پیرس و چاد کاروین رسما اعلام کردند که جهت بهبود کارکرد ذهنی برای آمادگی مسابقات از نوروفیدبک استفاده می کنند.
آیا در آمریکا و کشورهای پیشرفته از این روش استفاده می شود؟ در آمریکا بیش از 1000 مرکز نوروفیدبک وجود دارد که این رقم در 5 سال گذشته از کمتر از 100 مرکز به این تعداد رسیده که این موضوع خود حاکی از میزان اهمیت و محبوبیت این روش درمانی در کشورهای پیشرفته می باشد . آیا نوروفیدبک در مورد همه بیماریها کاربرد دارد؟ خیر ، نوروفیدبک و بیوفیدبک فقط در مورد بعضی اختلالات کاربرد دارد و تشخیص این موضوع نیز به عهده پزشک معالج می باشد. موارد کاربرد نوروفیدبک و بیوفیدبک : بیشفعالی/كمبود توجه (ADHD)، اضطراب (Anxiety)، ناتوانی یادگیری (Learning Disability)،اختلالات خواب، دردهای مزمن و سردردهای میگرنی، سوءمصرف مواد، افسردگی ، بعضی انواع آسیب و سکته مغزی، سندرم درد و خستگی مزمن و افزایش قدرت تمرکز و توانایی های ذهنی در افراد سالم.
مزیت های درمانی نوروفیدبک در مقایسه با درمان داروئی
یک: دارو درمانی را می شود به اصلاح نمره چشم با عینک مقایسه کرد تا زمانی که عینک بر روی چشم است دید خوب است ولی به محض اینکه عینک از روی چشم برداشته می شود ، بیمار از نظر بینایی مثل وضعیت قبل از درمان می شود. یعنی دارو درمانی تنها علائم را موقتا از بین می برد ، مانند درمان بیماری هایی نظیر ADHD یا بیش فعالی و OCD یا وسواس و … که به محض قطع دارو مجددا بیماری عود می کند . در صورتی که در درمان با نوروفیدبک پایدارتر است .
دو: نداشتن عوارض جانبی و اثرات سوء بسیاری از داروها.
سه: تنظیم کل فعالیت مغز در نوروفیدبک
لیست بیماری های قابل درمان با نوروفیدبک و بیوفیدبک
الف : بیماری هایی که نوروفیدبک و بیوفیدبک در درمان آن ها تاثیر بسزایی دارد:
– بیش فعالی کودکان و بزرگسالان ( ADHD ) و (ADD)
– عدم کنترل ادرار در خانم ها
ب : بیماری هایی که نوروفیدبک و بیوفیدبک در درمان آن ها موثرند:
– اضطراب و تعریق دست ها ؛ دردهای مزمن ؛ بیماری صرع ؛ یبوست ؛ میگرن ؛ فشارخون ؛ بیماریهای مربوط به مفصل فک ؛ چاق؛ بیماری وسواس ؛ اوتیسم؛ اختلالات خواب؛ اختلال در یادگیری ؛ تیک ها ؛ آسم ؛ افزایش توان ذهنی ؛ افزایش مهارتهای ورزشی؛ وزوز گوش؛ افسردگی ؛ استرس
ج : بیماری هایی که نوروفیدبک و بیوفیدبک تا حدودی موثرند :
– الکلیسم و اعتیاد؛ سندرم بعد از ضربه های مغزی و موج گرفتگی PTSD ؛ فیبرومیالژی ؛ بیماری های مربوط به اختلال کنترل مدفوع در بچه ها ؛ اختلال کنترل ادرار در مردان ؛ دیابت؛ آرتریت
فهرست كاربرد هاي نوروفيدبك :
بيشفعالي/كمبود توجه: بيش از هر زمان ديگري، براي درمانبیش فعالی از نوروفيدبك استفاده شده است. 80 تا 85 درصد کودکان مبتلا به بیش فعالی و نقص توجه به وسيله نوروفيدبك بهبودي كامل میيابند.
اضطراب : بسياري از متخصصان، بكارگيري نوروفيدبك به منظور درمان اضطراب را يكي از عمدهترين موارد و زمينههاي استفاده از نوروفيدبك ميدانند. اكثر آنها معتقدند اضطراب يكي از اولين مواردی بود كه به نوروفيدبك پاسخ داد. نتايج پژوهشي نشان ميدهد كه در حدود 90-80 درصد از بيماران اضطرابي با اين روش بهبود یافتهاند.
ناتوانی یادگیری: اين اختلالات در سنين دبستان شايع هستند. در درمان اختلالات،نوروفيدبك تحول بزرگي ايجاد كرده است. در اين مورد نوروفيدبك به تنهايي پاسخگوست و نيازي به درمان مكمل ندارد. معمولاً با كامل كردن يك دوره درماني بهبودي ثابتي حاصل ميشود. اختلالات خواب: اولين تغييراتي كه مراجعين عموماً بعد از شروع درمان با نوروفيدبك مشاهده ميكنند، تغيير و تنظيم خوابشان است. بنابراين ميتوان از نوروفيدبك در درمان اختلالات خواب نيز استفاده كرد.
صرع، آسیب مغزی و سكته مغزي: در انواع صرع و در مواردي كه داروها مؤثر نبودهاند و بيماري بسيار مزمن و غيرقابل كنترل بوده است نوروفيدبك در درمان 70 تا 90 ردصد بيماران موفق بوده است.
آسیب مغزی : نوروفیدبک سبب بهبود مشکلات ناشی از آسیب و سکته مغزی میشود. از آنجمله میتوان به بهبود در حافظه، سردرد، گیجی و حواسپرتی، سرگیجه، مشکلات تمرکزی، اضطراب، افسردگي، تغييرات خلقي، اختلالات خواب، تحريكپذيري، مشكلات ادراك بينايي و ديسلكسي اشاره کرد.
دردهاي مزمن و سردردهاي ميگرني: درمانگران و پزشكاني كه از نوروفيدبك براي درمان دردهاي مزمن و سردردهاي ميگرني استفاده كردهاند، اعلام كردند كه وقوع و شدت حملات ميگرن در اكثر موارد با استفاده از اين روش كاهش مييابد و حتي از بين ميرود.
افسردگي: در مورد بيماران مبتلا به افسردگي اساسي كه هيچ درماني براي آنها كارساز نبوده، نوروفيدبك در اغلب موارد بهبوددهنده بوده است.
نوروفیدبک برای چه مواردی مفید است؟
نوروفیدبک ناهماهنگی مغز را مورد هدف قرار می دهد که البته این ناهماهنگی ها بسیار متعدد iهستند. آنها شامل اختلال بیش فعالی /کمبود توجه و تمرکز،اضطراب،افسردگی،اختلالات متعدد خواب،سردردها و میگرن ها و آشفتگی های هیجانی هستند.این دستگاه همچنین برای اختلالات دیگر مانند صرع،طیف اوتیسم،نیز مفید است.
آیا نوروفیدبک نقش درمانی دارد؟
در بسیاری از اختلالات، این دستگاه بیش از آنکه درمان کننده باشد، وسیله ای کمکی برای بهتر کردن عملکرد مغز است و زمانی که صحبت از ناهماهنگی مغز می شود، باید بگوئیم که این مشکل یک بیماری نیست که نیاز درمان داشته باشد.از این روش بیشتر به عنوان مکمل درمانی در اختلالات مختلف استفاده می شود.
نوروفیدبک چگونه کار می کند؟
در ابتدا الکترودها بر روی پوست سر نصب می شود تا بتوان عملکرد امواج مغزی را دریافت نمود. ازطریق کامپیوتر سیگنال های مغز دیده می شوند و به مراجع ارائه می شود. وقتی به مغز اطلاعاتی در مورد خودش و نحوه کارکردش داده شود، توانایی بسیار زیادی برای تغییر کردن پیدا می کند و باعث بهبودی فرد می شود.”
استفاده از نوروفیدبک در چند جلسه توصیه می شود؟
به منظور هر چه بهتر شدن نتایج بدست آمده و پایداری بیشتر اثرات آن 30 تا 40 جلسه مستمر استفاده از دستگاه توصیه می شود.برخی از افراد به جلساتی بیش از این تعداد و برخی به جلسات کمتری احتیاج دارند. تعداد جلسات باید در حدی باشد که درمان تکمیل شود و تغییرات به وجود آمده در مغز حک شوند و به شکل عادت در آیند.
روند درمان چگونه خواهد بود؟
استفاده توام مصرف دارو با نوروفیدبک نه تنها عوارض بدی نداردبلکه باعث افزایش تاثیر دارو می شود.اگر فردی دارو مصرف کند وهمزمان برای درمان با نوروفیدبک مراجعه می کند حتما باید مسئله را با روانپزشک در میان بگذارد زیرا ممکن است پس از مدتی استفاده موفق از نوروفیدبک لازم باشد دوز دارو کاهش یابد وباید پزشک از این موضوع اطلاع یابد.
سوالات متداول در خصوص نوروفیدبک
فاصله بین جلسات باید چقدر باشد؟
بسته به نوع مشکل مراجع،حداقل دو تا سه جلسه در هفته توصیه می شود.بدیهی است که مستمر بودن جلسات نقش اساسی در روند بهبودی و بالا بردن توجه و تمرکز مراجع خواهد داشت.
پس از چند جلسه اثرات درمان ظاهر می شود؟
ممکن است در چند جلسه اول مرجع متوجه هیچ تغییری نشود اما پس از گذشت 10 جلسه روند رو به مثبت بطور محسوس در مراجع دیده شود. اگر مراجعین از دارو نیز استفاده کنند.
آیا نوروفیدبک عوارض جانبی دارد؟
نوروفیدبک روشی کاملا ایمن است که عوارض جانبی ندارد.نباید نوروفیدبک را جایگزینی برای دارو دانست ویا آن را ضد دارو نامید.در بسیاری از موارد نوروفیدبک موازی درمان دارویی است ومراجعین همزمان از دارو و دستگاه نوروفیدبک استفاده می کنند.
تا چه حد نوروفیدبک اثر می کند؟
اگر بتوانیم امواج مغزی خود را با نوروفیدبک تنظیم نمائیم حتماً اثرات خوبش را هم می بینیم ولی در موارد کمی ممکن است نتوانیم یاد بگیریم امواج را تغییر دهیم و هیچ اثری نبینیم. آیا نوروفیدبک ضرر ندارد؟ چون درمانگر با ارزیابی دقیق و برنامه ریزی صحیح کار می کند.هیچ ضرری به ما وارد نمی شود.
آیا نوروفیدبک محدودیت سنی دارد؟
کودکان از زمانی که بتوانند دقایقی به صفحه تلویزیون نگاه کنند می توانند در جلسات درمانی وارد شوند. در عمل از سن پنج سالگی می توان به راحتی درمان را شروع کرد.بزرگسالان با هر سنی می توانند از نوروفیدبک استفاده کنند. بیش فعالی و کمبود توجه اختلالی است که درمانش در هیچ جای دنیا تنها کار یک پزشک یا یک روانشناس یا یک معلم و حتی یک دارو نیست . این اختلالات برای درمان صحیح نیازمند همکاری تیمی از درمانگران (متخصصین روانپزشکی و روانشناسی کودکان و گفتار درمانگران و نوروتراپیست و…) است.
فوايد نوروفيدبك برای عموم چیست؟
از آنجا که نوروفيدبک به تنظيم کارکرد مغز ميپردازد، لذا در ارتقاء توانمندي ها و مهارت هاي مختلف ذهني و شناختي مانند بهينه سازي تصميم گيري، افزايش خلاقيت، تقويت حافظه، افزايش تمرکز، کاهش استرس و اضطراب، افزايش هماهنگي جسم و بدن (بويژه در ورزشکاران)، افزایش جسارت ، افزايش توانمنديهاي هنري از جمله در موسيقي و … تأثير فوقالعادهاي دارد. امروزه بسياري از و سازمانهاي معتبر جهاني از جمله ناسا(سازمان علوم فضايي آمريکا) از اين روش و ساير روشهاي مبتني بر بيوفيدبک، به منظور بهينهسازي عملکرد پرسنل خود استفاده ميکنند.
ارتباط با ما
آدرس : مشهد ؛ چهار راه آزادشهر، بین معلم ۸ و ۱۰ ، ساختمان پزشکان برج آبشار ، طبقه ۶ واحد ۶۰۳
تلفن های مرکز:
۰۵۱-۳۶۰۱۷۱۹۳
۰۹۱۵-۹۲۰-۰۲۶۹
۰۹۳۸-۲۷۴-۱۹۰۰
تعریف بیوفیدبک
سه سازمان مهم بیوفیدبک، شامل انجمن سایکوفیزیولوژی کاربردی و بیوفیدبک (AAPB)، اتحادیه بین المللی گواهی نامه های بیوفیدبک (BCIA) و جامعه بین المللی نوروفیدبک و تحقیقات (ISNR) در سال 2008 به تعریف واحدی از بیوفیدبک رسیدند: فرآیندی که فرد را قادر می سازد تا چگونگی تغییر فعالیت های فیزیولوژیکی خود را به منظور بهبود سلامت و عملکرد فرا گیرد.
تجهیزات … مورد استفاده می توانند پارامترهایی مانند امواج مغزی، عملکرد قلب، تنفس، فعالیت های عضلانی و درجه حرارت پوست را به سرعت و با دقت بسیار بالایی اندازه گیری کرده و به کاربر نمایش دهند. ارائه این اطلاعات سبب ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی مورد نظر می گردد به گونه ای که پس از مدتی این تغییرات در فرد نهادینه شده و در ادامه کار نیازی به تجهیزات نمی باشد.
بیوفیدبک روشی برای آگاهی یافتن نسبت به بسیاری از پارامترهای فیزیولوژی مهم بدن با استفاده از تجهیزات است که با ارائه اطلاعاتی از فعالیت های آن سیستم ها، ما را قادر می سازد تا آنها را به سمت الگوهای مطلوب پیش ببریم. برخی از این پارامترها عبارتند از: رسانایی پوست، فشار خون، دما و غیره .
بیوفیدبک می تواند در بهبود سلامت، ارتقا عملکرد و همچنین تغییرات فیزیولوژیکی مرتبط با تغییرات افکار، احساسات و رفتار موثر باشد. در بیوفیدبک شما به سنسورهای الکتریکی متصل می شوید که به شما کمک می کند اطلاعاتی (فیدبک) از بدنتان (بیو) دریافت کنید. این فیدبک به شما کمک می کند بر ایجاد تغییرات ظریف در بدنتان، تمرکز کنید، مثل شل کردن عضلات خاص برای رسیدن به هدفی که مد نظرتان است مثل کاهش درد.
الکترومیوگرافی سطحی : (sEMG)
با استفاده از الکترودهای سطحی فعالیت های عضله ای که شروع به انقباض می کنند را از عضلات اسکلتی زیرین تشخیص می دهد. پزشکان این کار را با استفاده از یک یا چند الکترود فعال که بر روی عضله خاصی قرار گرفته و مقایسه اختلاف پتانسیل آن با نقطه مرجع مشخص شده در دامنه عضله هدف انجام می دهند. این روش در درمان اضطراب و نگرانی، دردهای مزمن، اختلالات مرتبط با کامپیوتر، سر درد (میگرن، سردردهای تنشی)، توانبخشی جسمانی (فلج مغزی، ضایعات نخاعی ناقص و سکته مغزی)، اختلال در مفصل گیجگاهی فکی و … به کار گرفته می شد. همچنین برای ارزیابی فعالیت عضلانی بیماران نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
دمای پوست: (Skin Tempreture)
اطلاعات دمای پوست با استفاده از یک مقاومت حساس به دما که معمولا به دست و یا پا متصل شده دریافت می شود. دمای پوست عمدتا منعکس کننده قطر شریان خون رسانی است. گرمی یا سردی دست از طریق مکانیزم های متفاوتی ایجاد می شوند و بنابراین تنظیم آن مستلزم روش های متفاوتی است. گرمی دست ناشی از اتساع سرخرگی است که توسط بتا-2 آدرنرژیک ایجاد شده است در حالی که سردی دست ناشی از انقباض سرخرگی است که به وسیله افزایش متابولیسم فیبرهای C تولید می شود. از این سنسور و بازخوردهای آن برای درمان دردهای مزمن، ورم، سردرد (میگرن و سردردهای تنشی)، فشارخون، اضطراب، استرس و … کاربرد دارد.
فشار خون: (Photoplethysmograph)
این پارامتر جریان خون مرتبط با سرخرگ گیجگاهی (temporal artery) را به وسلیه سنسوری که به دور انگشتان و یا شقیقه وصل شده را برای ما نمایش می دهد. این کار به وسیله عبور و یا بازتاب یک نور مادون قرمز تابیده شده به بافت و تحلیل آن انجام می گیرد. هر چه جریان خون بالاتر باشد نور کمتری جذب می گردد و در نتیجه سنسور، نور بیشتری را دریافت می کند. PPG می تواند BVP که در واقع تغییرات فازیک حجم خونی است که در هر تپش منتقل می شود، ضربان قلب و تغییرات ضربان قلب (HRV) را که ناشی از تفاوت هر یک از پالس های پشت سر هم قلب می باشد را اندازه گیری کند.
تنفس: (Pneumograph)
این ماژول تغییرات تنفس را با استفاده از سنسورهایی که در قفسه سینه و یا شکم قرار داده می شود مورد ارزیابی قرار می دهد و می تواند تعداد تنفس را در هر دقیقه نمایش دهد. کاربرد آن در شناسایی و تصحیح الگوها و رفتارهای تنفسی غیر صحیح است. الگوها مانند تنفس کم عمق clavicular breathing، تنفس معکوس و تنفس قفسه سینه .رفتارهای تنفس ناکارآمد شامل وقفه های تنفسی Apnea، نفس نفس زدن، آه کشیدن و همچنین خس خس سینه می شود. می توان در درمان آسم، انسداد مزمن ریه، اضطراب، فشار خون اولیه essential hypertension، استرس و Panic attacks از این ماژول استفاده نمود.
نوار قلبی: (ECG/EKG)
سنجش این پارامتر با استفاده از الکترودهایی انجام می گیرد که در نیم تنه، مچ دستا ها و یا پاها قرار داده می شود. برای اندازه گیری فعالیت الکتریکی قلب از interbeat interval فاصله بین قله های موج های R-wave در QRS استفاده می شود. این فاصله به 60 ثانیه تقسیم شده و عدد به دست آمده ضربان قلب در لحظه را نشان می دهد. تغییرات آماری interbeat interval چیزی است که نوسان ضربان قلب نامیده می شود. این پارامتر در سنجش تغییرات ضربان قلب از PPG دقیق تر می باشد. بیوفیدبک ضربان قلب در درمان بیماری های آسم، انسداد مزمن ریه، برخی بیماری های قلبی، دردهای شکمی و فیبرومیالژیا به کار رفته است.
ارتباط با ما
آدرس : مشهد ؛ چهار راه آزادشهر، بین معلم ۸ و ۱۰ ، ساختمان پزشکان برج آبشار ، طبقه ۶ واحد ۶۰۳
تلفن های مرکز:
۰۵۱-۳۶۰۱۷۱۹۳
۰۹۱۵-۹۲۰-۰۲۶۹
۰۹۳۸-۲۷۴-۱۹۰۰
یک پاسخ
سلام ممنون برای به اشتراک گذاری این مطلب
به نظرم نوروفیدبک یکی از بهترین تکنولوژیهای دنیا هست